Mọt gạo là gì? Cách phòng chống con mọt gạo hiệu quả

Lâu nay, gạo đã trở thành nguồn lương thực quan trọng không thể thiếu trong mỗi gia đình Việt Nam. Thói quen mua và cất trữ lượng gạo trong nhà đã trở nên phổ biến, đặc biệt sau những thời kỳ giãn cách. Đối với những người nông dân, việc cất giữ gạo càng quan trọng hơn bao giờ hết. Tuy nhiên, việc bảo quản gạo không đúng cách có thể khiến mọt gạo xâm nhập và gây thiệt hại. Vậy mọt gạo là gì và làm thế nào để bảo quản gạo an toàn khỏi chúng? Mời bạn theo dõi phần dưới đây để tìm hiểu.

1. Con mọt gạo là gì?

Mọt gạo, hay còn gọi là mọt đen, là một loài côn trùng phổ biến thường xuất hiện trong các nguồn thực phẩm dinh dưỡng như lúa mì, gạo và ngô. Đặc biệt, gạo là một trong những thức ăn mà chúng đặc biệt quan tâm, đặc biệt là những loại gạo sạch, thơm như gạo hương lài và gạo ST24 của Trung An – những loại gạo không sử dụng chất bảo quản.

Mọt gạo đầu tiên xuất hiện thông qua trứng đã dính vào hạt lúa, hạt gạo từ khi lúa được thu hoạch. Dưới điều kiện thích hợp, những trứng này sẽ nở ra thành những con mọt đen trong lớp gạo. Một con mọt cái có thể đẻ khoảng 380 trứng mỗi lần, với một số trường hợp có thể lên đến 400-600 trứng mỗi lần đẻ.

Thời gian từ trứng đến khi trưởng thành của mọt gạo phụ thuộc vào nhiệt độ môi trường. Ở nhiệt độ 27,2 độ C, quá trình này kéo dài 25,5 ngày, trong khi ở nhiệt độ 17 độ C, thời gian này tăng lên 92 ngày. Tuổi thọ trung bình của mọt gạo khoảng 8 tháng. Khi trưởng thành, mọt gạo có chiều dài khoảng 2mm, với mỏ dài có răng sắc. Màu sắc của cơ thể thường là nâu hoặc đen, và nếu quan sát kỹ hơn, phần trên vỏ cánh có thể có màu ánh cam đỏ.

2. Gạo bị mọt có ăn được không?

Khi bị con mọt gạo tấn công, hạt gạo sẽ mất đi hương vị ban đầu và không còn độ ngon dẻo như trước. Tuy nhiên, trong trường hợp mọt gạo chỉ để trứng và chưa nở thành ấu trùng, khi chúng ta nấu gạo đến mức chín, đun sôi, thì lượng dinh dưỡng trong hạt gạo thường được bảo tồn nguyên vẹn.

3. Cách trị mọt gạo an toàn không ảnh hưởng đến gạo?

Cách phòng mọt gạo:

Khi bạn mua gạo về, bước đầu tiên cần thực hiện là đặt gạo vào một hộp lớn và để trong tủ lạnh từ 4 đến 5 ngày trước khi đưa vào thùng lưu trữ. Môi trường lạnh trong tủ lạnh là lý tưởng để giảm độ ẩm và ngăn chặn sự phát triển của mối gạo.

Sau đó, hãy rửa sạch thùng đựng gạo và để nó khô trước khi đặt gạo vào. Dưới đây là một số cách bảo quản hiệu quả:

• Sử dụng các nguyên liệu như tỏi, ớt, muối có độ axit để bao quanh thùng gạo. Điều này giúp tạo môi trường không thích hợp cho vi khuẩn và vi trùng nhỏ.
• Chọn nơi bảo quản gạo ở môi trường ổn định về nhiệt độ, tránh ánh nắng trực tiếp, đảm bảo nhiệt độ không quá cao và tránh độ ẩm thấp.
• Sử dụng bình thủy tinh lớn có nắp kín hoặc túi nilon đựng gạo. Nếu dùng túi, hãy đảm bảo niêm phong kín đáo.
• Sử dụng hộp đựng nhựa chuyên dụng để bảo quản gạo. Điều này giúp ngăn bụi bẩn và côn trùng xâm nhập, đồng thời đảm bảo vệ sinh và an toàn thực phẩm.
• Mỗi khi lấy gạo, hãy đóng nắp kín hoặc buộc chặt túi, tránh để tay ướt tiếp xúc với gạo.
• Nên mua gạo theo dạng nhiều túi nhỏ hút chân không, chỉ sử dụng khi cần. Điều này giúp hạn chế khả năng mối gạo xuất hiện và tạo điều kiện tốt cho bảo quản.

Cách chống mọt gạo:

Khi phát hiện tình trạng mối gạo đã lan rộng và đe dọa dinh dưỡng của các hạt gạo, hãy tức thì thực hiện các bước sau:

• Đổ gạo ra một tấm nylon hoặc lưới rồi trải mỏng để gạo tiếp xúc với không khí. Sau đó, hãy đặt tấm nylon chứa gạo dưới ánh sáng mặt trời hoặc nơi có ánh sáng tự nhiên trong vòng 1-2 ngày. Việc này sẽ làm cho mối gạo dần bò ra khỏi hạt gạo và rời đi.
• Phần gạo không bị mối gạo tấn công, bạn có thể đặt vào túi nylon kín để bảo quản.
• Đối với phần gạo mà bạn không biết chắc liệu nó có bị nhiễm mối gạo hay không, hãy để chúng trong tủ lạnh trong khoảng 4 – 5 ngày để tiêu diệt các con côn trùng và mối gạo.

Để tránh tình trạng phải tiến hành diệt mối gạo, việc kiểm soát mối gạo từ sớm là quan trọng. Bạn có thể tách riêng phần gạo bị mối ra khỏi phần không bị ảnh hưởng. Để diệt mối gạo ở mọi giai đoạn phát triển, bạn có thể sử dụng cách làm lạnh ở nhiệt độ dưới 0 °F (-18 °C) trong 3 ngày hoặc sử dụng nhiệt độ nóng 140 °F (60 °C) trong vòng 15 phút.